św. Jana Ewangelisty
Data: 27 grudnia
Zwyczaj: poświęcenie wina na pamiątkę legendy o św. Janie.
Opatrzności Bożej
Data: ostatnia niedziela sierpnia
Charakter: dziękczynienie za Bożą opiekę i modlitwa całej wspólnoty.
Co to jest odpust?
Odpust to darowanie przed Bogiem kar doczesnych za grzechy już odpuszczone co do winy (w sakramencie pokuty). Kościół, jako szafarz zbawienia, udziela odpustów, czerpiąc z duchowego skarbca zasług Chrystusa, Matki Bożej i świętych, aby umocnić wiernych na drodze nawrócenia.
Odpust nie zastępuje spowiedzi i nie „kasuje” winy – tę odpuszcza Bóg w sakramencie pokuty. Odpust dotyczy skutków grzechu (kar doczesnych) i może być ofiarowany za siebie lub za zmarłych.
Rodzaje odpustów
- Odpust zupełny – darowanie wszystkich kar doczesnych.
- Odpust cząstkowy – darowanie części kar doczesnych.
Wierny może uzyskać jeden odpust zupełny dziennie (wyjątek: w niebezpieczeństwie śmierci). Odpust cząstkowy można uzyskiwać wielokrotnie.
Zwyczajne warunki uzyskania odpustu zupełnego
- Spowiedź sakramentalna (stan łaski uświęcającej). Jedna spowiedź może wystarczyć do kilku odpustów.
- Przyjęcie Komunii Świętej (dla każdego odpustu).
- Modlitwa w intencjach Ojca Świętego (np. Ojcze nasz i Zdrowaś Maryjo; dla każdego odpustu).
- Wykonanie czynu obdarzonego odpustem (np. pobożne nawiedzenie kościoła parafialnego w jego tytularne święto i odmówienie Ojcze nasz oraz Wierzę w Boga).
- Brak przywiązania do jakiegokolwiek grzechu, nawet powszedniego.
Uwaga: uczynki i modlitwy można wypełnić w ciągu kilku dni przed lub po danym dniu (zwyczajowo ok. 20 dni). Komunię i modlitwę za Papieża zaleca się w dniu wykonania czynu odpustowego.
Jak przeżyć parafialny odpust – krok po kroku
- Przygotowanie duchowe: kilka dni wcześniej skorzystaj ze spowiedzi; podejmij postanowienie unikania grzechu.
- Udział we Mszy Świętej: w dniu odpustu przyjmij Komunię Świętą w stanie łaski.
- Nawiedzenie kościoła parafialnego: pobożnie nawiedź świątynię i odmów Ojcze nasz oraz Wierzę w Boga.
- Modlitwa w intencjach Ojca Świętego: odmów przynajmniej krótką modlitwę w tych intencjach.
- Ofiarowanie: uczyń intencję zyskania odpustu za siebie lub za zmarłych.
- Znaki pobożności: 27 grudnia możliwe jest poświęcenie wina (pamiątka związana z kultem św. Jana).
Św. Jan Ewangelista
Historyczny patron Bartąga: pierwszy kościół, wzniesiony w II połowie XIV w. po lokacji wsi, nosił jego wezwanie. Od początku parafia powierzała się opiece umiłowanego ucznia Jezusa — apostoła miłości, autora czwartej Ewangelii i Apokalipsy, wzoru zaufania i bliskości z Bogiem.
Duchowość św. Jana — mocne przesłanie o Miłości Boga — harmonijnie łączy się z bartąskim kultem Opatrzności Bożej. Stąd podwójne wezwanie naszej parafii: Św. Jana Ewangelisty i Opatrzności Bożej. Razem tworzą drogę ufności i miłości, która kształtuje tożsamość wspólnoty.
Odpust parafialny obchodzimy 27 grudnia (liturgiczne wspomnienie św. Jana). To czas modlitwy i spotkań rodzinnych, a także poświęcenia wina — zwyczaju nawiązującego do legendy o św. Janie, który pobłogosławił zatrute wino, ratując wiernych.
Opatrzność Boża
W lewym bocznym ołtarzu znajduje się cudowny obraz z XVIII w. z napisami: „Bóg patrzy i opatruje” oraz „Bóg patrzy i opatrzy”. Ukazuje on oko Bożej Opatrzności wpisane w trójkąt Trójcy Świętej, otoczone obłokami i aniołami.
Obraz od wieków otaczany jest szczególną czcią i przyciąga licznych pielgrzymów. W 1781 r. ks. Tomasz Gremm założył Bractwo Opatrzności Bożej, a kult ten wpisał się trwale w historię Bartąga. Dziś obraz pozostaje sercem sanktuarium i świadectwem wiary mieszkańców Warmii.
Szczególnym wyrazem tej czci jest odpust parafialny ku czci Opatrzności Bożej, który każdego roku obchodzimy ostatnią niedzielę sierpnia. Jest to czas wspólnotowej modlitwy, spotkań rodzinnych i dziękczynienia za Bożą opiekę.
Najczęstsze pytania (FAQ)
- Kiedy jest odpust ku czci Opatrzności Bożej? W ostatnią niedzielę sierpnia.
- Czy muszę iść do spowiedzi w sam dzień odpustu? Nie jest to konieczne dokładnie tego dnia, ale zaleca się spowiedź w ciągu kilku dni przed lub po, aby być w stanie łaski uświęcającej.
- Czy mogę ofiarować odpust za zmarłych? Tak. Odpust można ofiarować za siebie lub za zmarłych.
- Czy mogę uzyskać dwa odpusty zupełne jednego dnia? Zasadniczo nie (wyjątkiem jest zagrożenie śmiercią).
- Jakie modlitwy odmówić w kościele w dniu odpustu tytularnego? Ojcze nasz i Wierzę w Boga, w intencji zyskania odpustu.
- Czy poświęcone wino trzeba spożyć? Poświęcenie ma charakter pobożnej tradycji związanej ze św. Janem; sposób uczczenia pozostaje w sumieniu wiernych.
Informacje praktyczne
- Spowiedź: zachęcamy do skorzystania kilka dni przed odpustem; w sam dzień spowiedź zwykle przed Mszami (prosimy śledzić bieżące ogłoszenia).
- Liturgia: centralnym punktem jest uroczysta Msza św.; możliwa procesja i nabożeństwa towarzyszące (wg ogłoszeń).
- Poświęcenie wina: 27 grudnia po Mszach ku czci św. Jana.
- Intencje: intencje mszalne przyjmujemy w kancelarii parafialnej.
- Pielgrzymi: grupy prosimy o wcześniejszy kontakt z kancelarią (ustalenie godziny Mszy/nabożeństw).
Szczegółowy plan danego odpustu (godziny Mszy świętych, nabożeństw, spowiedzi) publikujemy każdorazowo w ogłoszeniach parafialnych.